Bohdan Wasilewski, Lilianna Engel

Od czasu wydania pierwszych opracowań akademickich na temat psychoterapii, psychodramy i socjodramy w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku w Polsce (Czapówowie, Kratochvil i inni) upłynęło wiele wody, a coraz to nowe formy i kierunki pracy terapeutycznej z pacjentem , rozmnożyły się jak grzyby po deszczu. W tej lawinie rozmaitych pomysłów terapeutycznych i psychoterapeutycznych szczególną rolę , zwłaszcza w psychosomatyce, odgrywa istniejący od ponad pół wieku ruch balintowski wraz z tzw. „grupami Balinta”, a w Polsce od lat dwudziestu, zainspirowany przez znanych psychiatrów i psychoterapeutów S. Ledera i B. Wasilewskiego.

Właśnie z okazji jubileuszu 20-lecia założenia Polskiego Stowarzyszenia Balintowskiego wychodzi recenzowana książką, będąca bardzo kompetentnym, syntetycznym opracowaniem zbiorowym pod redakcją B. Wasilewskiego i L. Engel dotyczącym istoty, form i metody pracy grup Balinta, których celem jest kształcenie lekarzy, ale także i wszelkich „pomagaczy” (pracowników socjalnych, kuratorów,) w zakresie dobrego, konstruktywnego i leczniczego kontaktu emocjonalnego i społecznego z pacjentami i podopiecznymi. Dzieło składa się z czterech rozdziałów, w których przedstawiono, po pierwsze: rys historyczny metod pracy lekarza rodzinnego z pacjentem, zaproponowanych ponad 60 lat temu przez Balinta w Niemczech, po drugie teoretyczny model metody balintowskiej, po trzecie jej zastosowania praktyczne wraz z oceną jej skuteczności, po czwarte uwzględniono także wyniki badań naukowych nad funkcjonowaniem tytułowych grup balintowskich ich treningiem, w Polsce i zagranicą.

Praca stanowi pewnego rodzaju kompendium wiedzy wraz z ilustracjami praktycznymi dotyczącymi podnoszenia poziomu empatii i społecznej syntonii w relacjach lekarz- pacjent (przez analogię nauczyciel-uczeń, wychowawca-wychowanek, rodzic – dziecko, pracownik socjalny - podopieczny itp.). Starannie dobrany zespół autorski złożony nie tylko z autorów polskich, ale i zagranicznych, teoretyków i praktyków-klinicystów daje gwarancję wysokiego poziomu opracowań cząstkowych oraz wysokiej klasy profesjonalizmu reprezentowanego przez autorów, piszących niekiedy więcej niż jeden rozdział pracy. Struktura pracy jest dość przejrzysta i jasne są intencje każdego rozdziału. Wprawdzie istnieje zauważalne zróżnicowanie języków, którymi posługują się poszczególni autorzy (jedni zwracają uwagę na aspekty teoretyczne i spójność logiczną wypowiedzi, inni na wątki praktyczne, aplikacyjne i konkret dnia codziennego i jakość kontaktów interpersonalnych w relacjach pacjent-lekarz). Niemniej, dzieło jako całość daje pojęcie i wyobrażenie o tym, czym są grupy Balinta, jakie są ich cele, funkcje, efekty w procesie wspomagania leczenia nie tylko psychosomatycznego.

Z tych to właśnie powodów, recenzowana praca godna jest polecenia wszystkim zainteresowanym, pracującym z ludźmi w zawodach misyjnych ( lekarze, nauczyciele, wychowawczy, kuratorzy), których naczelna zasada jest maksyma „Służyć ludziom – zwłaszcza chorym, bezradnym, zakłopotanym” Praca ta ma wiele walorów poznawczych, ale także i wartość praktyczną nie tylko w podnoszeniu kwalifikacji i kompetencji usługowych, ale także w profilaktyce wypalenia zawodowego wspomnianych wcześniej zawodów. A zagadnienia te, są coraz częściej postrzegane jako niezwykle istotne w produktywnym funkcjonowaniu różnych grup zawodowych i zwyczajnych ludzi.