Dziecko w psychoterapii jest pacjentem szczególnym. W procesie formułowania konceptualizacji oraz planowania interwencji terapeutycznych konieczne jest bowiem uwzględnienie wszystkich aspektów funkcjonowania, do których należą: diagnoza nozologiczna, kontekst rozwojowy i zadania rozwojowe, funkcjonowanie środowiska rodzinnego i szkolnego, funkcjonowanie poszczególnych podsystemów rodzinnych, ze szczególnym uwzględnieniem podsystemów rodzicielskiego i małżeńskiego, indywidualnej psychopatologii rodziców oraz identyfikacji zasobów zarówno samego pacjenta, jak i jego otoczenia. Dodatkowym wyzwaniem jest pozyskanie do współpracy rodziców pacjenta, albowiem często są oni zainteresowani eliminacją prezentowanych przez dziecko objawów, nie widząc konieczności wdrożenia zmian, które terapeucie mogą wydawać się konieczne, takich jak terapię rodzinną, małżeńską czy terapię indywidualną któregoś z rodziców.

Terapia poznawczo-behawioralna proponuje wiele rodzajów oddziaływań ukierunkowanych na pracę z objawami, a sami terapeuci chętnie przystają na pracę z samym dzieckiem, oferując mu wachlarz skutecznych oddziaływań. Decydując się na ten rodzaj interwencji, warto zawsze pamiętać o konieczności zrozumienia ich miejsca w szerokiej konceptualizacji problemu pacjenta, a także rozumieć ewentualne mechanizmy poprawy lub jej braku. Warto też pamiętać, że dziecko może samo nie widzieć problemu, negować jego istnienie i, co często się zdarza, traktować terapeutę jako adwokata rodziców.

Najnowszy numer czasopisma został poświęcony przede wszystkim zagadnieniom pracy z dzieckiem w kontekście poszczególnych zaburzeń w ujęciu poznawczo-behawioralnym. Zachęcając Państwa do zapoznania się z całością zawartego w nim materiału, pozwolę sobie na sugestię rozpoczęcia lektury od artykułu poświęconego roli konceptualizacji i wywiadu doc. Anity Bryńskiej, który w sposób niezwykle klarowny i praktyczny ujmuje wieloaspektowość rozumienia objawów zgłaszanych przez rodziców lub (aczkolwiek rzadziej) przez samo dziecko.

Redaktor naczelny
Dr n. med. Tomasz Srebnicki

Spis treści

Wstęp

Konceptualizacja problemu i planowanie interwencji w przypadku pacjenta w wieku rozwojowym – Anita Bryńska

Praca z dzieckiem z zachowaniami agresywnymi – Tomasz Srebnicki

Opis przypadku terapii dziecka z rozpoznaniem opozycyjno-buntowniczych zaburzeń zachowania – Tomasz Srebnicki

Praca nad regulacją emocji w odniesieniu do pacjentów w wieku rozwojowym – cz. 1 – Nina Szałas

Praca nad regulacją emocji w odniesieniu do pacjentów w wieku rozwojowym – cz. 2 – Nina Szałas

Psychoterapia interpersonalna dzieci i młodzieży – praca poglądowa – Justyna Sulej, Katarzyna Biernacka

Terapia behawioralna w leczeniu mimowolnego moczenia się i zanieczyszczania się – Małgorzata Kołek-Jasińska, Anita Bryńska

Terapia behawioralna tików – teoria i praktyka – Witold Pawliczuk

Kompetencja językowa i kompetencja komunikacyjna osób ze spektrum autyzmu wraz z opisem przykładowych zajęć rozwijających te umiejętności – Anna Zając

Zastosowanie poznawczo-behawioralnego podejścia terapeutycznego depresyjnych zaburzeń okołoporodowych – Marta Bociąga, Agata Chromik, Mateusz Blukacz