Bracia Grimm i Siostra Śmierć. O sztuce życia i umierania

Bracia Grimm i Siostra Śmierć. O sztuce życia i umierania

Bracia Grimm i Siostra Śmierć. O sztuce życia i umierania

Jadwiga Wais

Od czasów średniowiecza nigdy nie zajmowano się tak intensywnie umieraniem i śmiercią jak obecnie. Każdego dnia przybywa nowych portali internetowych, wydawnictw, książek, filmów, seminariów, konferencji i badań na tematy tanatologiczne. Proces upowszechn...   Czytaj więcej >>

Zobacz recenzje >> Przejrzyj fragment >>
  • Liczba stron: 183
  • Data wydania: 2014
  • Oprawa: miękka ze skrzydełkami
  • Wydawnictwo: ENETEIA
28,00 zł 38,00 zł

Do koszyka

Najniższa cena z 30 dni przed obniżką : 28,00 zł
  • Usuń ze schowka
  • Do schowka
  • Zapytaj o produkt

    Zapytaj o produkt

    Bracia Grimm i Siostra Śmierć. O sztuce życia i umierania

    Bracia Grimm i Siostra Śmierć. O sztuce życia i umierania

    Od czasów średniowiecza nigdy nie zajmowano się tak intensywnie umieraniem i śmiercią jak obecnie. Każdego dnia przybywa nowych portali internetowych, wydawnictw, książek, filmów, seminariów, konferencji i badań na tematy tanatologiczne. Proces upowszechn

    *

    *

    *

    *

    * Pola wymagane

    Anuluj

9 dostępnych

Ostatnie egzemplarze!

978-83-61538-59-2

Wysyłka do: 2 dni roboczych

Koszty: od 7,50 zł | gratis od 200 zł i odbiór osobisty

Stan: Nowy

Polecamy w kategorii

Od czasów średniowiecza nigdy nie zajmowano się tak intensywnie umieraniem i śmiercią jak obecnie. Każdego dnia przybywa nowych portali internetowych, wydawnictw, książek, filmów, seminariów, konferencji i badań na tematy tanatologiczne. Proces upowszechniania tematyki śmierci i umierania nie unieważnił ani nie ukoił naszego osobistego zmagania się z perspektywą śmierci. Lęk przed śmiercią rozlewa się jak kropla atramentu na wszystkie dziedziny naszego życia. Nie spełniło się marzenie mędrców i filozofów o lekarstwie na lęk przed śmiercią. Ale nie marzenie baśni... Baśnie ze swoją magią i tajemnicą wychodzą beztrosko naprzeciw naszym wystraszonym i samotnym sercom.

Najnowsze badania dowodzą, że baśnie (także Baśnie Braci Grimm) sięgają korzeniami do archaicznych tradycji perskich, indyjskich, chińskich, antycznych. Otwierają dzieciom i dorosłym drzwi do innych przestrzeni i innego czasu – poza przestrzenią i poza czasem. Magia Czarodziejskiego Królestwa zaspokaja pierwotną ludzką potrzebę wspólnoty i harmonii. Także z Kumą-Śmiercią z baśni nr 44 ze zbioru Braci Grimm. Kuma-Śmierć obiecuje: „Uczynię cię bogatym i sławnym, bo kto mnie ma za przyjaciela, temu na niczym nie może zbywać”.

  • Wydanie: 1
  • Seria: Mądrość Baśni i Mitów
  • Szerokość: 13,5 cm
  • Wysokość: 20,5 cm
  • Format: 135x205 mm
  • ISBN: 978-83-61538-59-2
  • EAN: 9788361538592
  • Waga: 0,24 kg

Wprowadzenie: Lęk przed śmiercią 

Część pierwsza: Oswajanie kresu życia

Prawa człowieka umierającego 
Podmiot umierania czy przedmiot? 
Mit miłości bezwarunkowej i opuszczenie domu 
Mama i matka 
Bezpieczeństwo i nadzieja 
Śmiech i metafora w chorowaniu i umieraniu 

Część druga: Baśniowy teatr śmierci

Księżyc 
O podróżowaniu 
Miejscy muzykanci z Bremy 
Kuma Śmierć 
Śmiertelna koszulka 
Epilog: Mądry parobek. I co dalej? 

Bibliografia

O podróżowaniu

fragment rozdziału książki "Bracia Grimm i Siostra Śmierć" Jadwigi Wais

Kuszący jest tytuł baśni nr 143 ze zbioru Braci Grimm – O podróżowaniu. Któż z przyjaciół baśni nie zerknie do niej – wszak podróżowanie to pospolita metafora wędrówki przez życie. W baśni tej syn pewnej biednej kobiety „bardzo chciał wyruszyć w podróż”. Matka, zmęczona jego nierealnymi mrzonkami, powiedziała: 

Jakże mógłbyś podróżować? Nie mamy przecież pieniędzy, które mógłbyś wziąć na drogę. Jakoś sobie poradzę – odparł syn. – Będę powtarzał: niewiele, niewiele, niewiele! (Grimm, Grimm, 2010, baśń nr 143, t. 2, s. 231–233). 

Jakże chwali się samodzielność syna, pedagodzy byliby zadowoleni. Ale dlaczego baśniowy chłopak był w czasie swojej wymarzonej wędrówki tak boleśnie maltretowany? Przecież był grzeczny, usłużny i pełen dobrych chęci. Najpierw rybacy zbili go kijem „na kwaśne jabłko”, potem znowu „dostał w skórę” pod szubienicą, następnie hycel „zdzielił go po uszach swym hycelskim hakiem tak, że go aż zamroczyło”. Na koniec woźnica zbił chłopca biczem tak, że ten musiał na czworakach wrócić do swojej matki. Baśń nie żałuje chłopaka, choć kary były okrutne, a on niewinny. Dlaczego? 

Najtrudniejszą rzeczą na świecie jest bowiem zobaczyć to, co mamy przed sobą. Podróżowanie przez życie, a także podróż po świecie wymagają naszego uczestnictwa. W podróż zabieramy swoje obawy, oczekiwania, wspomnienia, doświadczenia, przyzwyczajenia, poglądy, uprzedzenia – cały bagaż przeszłości. I bywa tak, że podróżując, „nie ruszamy się” z miejsca, bo widzimy tylko to, co zwykle. Jesteśmy zamknięci na to, co nowe i inne. Umysł zasłania nam świat. Tak jest bezpieczniej, jesteśmy u siebie, w znajomym, oswojonym świecie. Porównujemy nieznane miasta, niespodziewane sytuacje, nowych ludzi, inne wzorce życia, inne jedzenie, zwierzęta i rośliny w obcym kraju do tego, co już znamy. Wracamy z podróży tacy sami jak przedtem, choć z walizką pełną pamiątek, koszulek, fotografii i widokówek: 

Dobrze jest dużo podróżować. Człowiek się przekonuje, że nigdzie nic gotowego nie znajdzie, że wszystko zależy od niego. Można przejść przez Mont Blanc, Guadalquivir, Nil, przez co chcesz wreszcie i wrócić takim samym burżujem, jakim się wyszło. Nie ma zaklętych krain, tak samo jak nie ma cudownych książek (S. Ossowski, w: Intymny portret uczonych, 2002, s. 97). 

Po co więc właściwie wyjechaliśmy w podróż? Zrozumiały jest lęk przed obcym krajem, obcymi ludźmi, językiem, zwyczajami. Wybujała potrzeba bezpieczeństwa zamyka nas na nową percepcję, na nowe doświadczenia. Najgrubszą zasłoną oddzielającą nas od świata jest nasz własny umysł, bo najpierw interpretujemy, analizujemy i porównujemy, a potem patrzymy. I w rezultacie nie widzimy tego, co jest przed nami. Sami sobie przeszkadzamy w spotkaniu i poznaniu nowego. Trudno jest zmienić swoje status quo, oderwać się od idei, w które święcie wierzymy, od przekonań, zasad, przyzwyczajeń, poglądów, które wypieściliśmy we własnym sercu i umyśle. Aby zobaczyć świat, do którego przybyliśmy, aby zobaczyć go po prostu takim, jaki jest – trzeba stoczyć walkę z samym sobą. Walkę o obiektywizm i otwarty umysł: 

Lecz wpierw musi zostać wypleniona idea […]. Gdyby oczyścić bramy percepcji, każda rzecz ukazałaby się człowiekowi, jaka jest, nieskończona (Blake, 2002, s. 51). 

Baśniowy chłopiec, spotykając żywych ludzi w prawdziwych sytuacjach, nie dostrzegał tego, co miał przed nosem. Spoglądał na świat z odległości, przez szklaną szybę. Był sam. Nie miał przyjaciela ani doradcy. Nie było nikogo, kto wykrzyknąłby ostrzeżenie, jak ksiądz do Józefa K. w Procesie: „Czyż nie widzisz nic na dwa kroki od siebie?”. Widział świat tak jak widział, po swojemu, przez pryzmat przeszłości i dawnych wyuczonych metod i zasad. W nowych sytuacjach te dawne, sprawdzone strategie pasowały „jak wół do karety”. Baśń pomysłowo i w prosty sposób pokazuje ten proces. Chłopiec zawsze jest spóźniony, wymawia wyuczone, niedorzeczne formuły, odnoszące się do nieaktualnych, wcześniejszych sytuacji. 

Do rybaków sfrustrowanych nędznym połowem mówił to, co wyniósł z domu: „niewiele, niewiele, niewiele!”. Do ludzi zgromadzonych pod szubienicą, na której miał zawisnąć jakiś biedny grzesznik, powiedział to, czego nauczyli go rybacy: „obfitego połowu, obfitego połowu!”. Do hycla, który obdzierał konia ze skóry, powiedział to, czego nauczyli go pod szubienicą: „Boże, miej w opiece te biedną duszę!”. Do woźnicy, który przewoził ludzi, powiedział to, czego nauczył się od hycla: „leż sobie, ścierwo, w rowie!”. I w rezultacie, choć tak bardzo się starał i posłusznie wyuczył się na pamięć nowych reguł, ciągle doprowadzał spotkanych ludzi do wściekłości. Nowe reguły zawsze okazywały się w praktyce „stare”. 

Chłopiec miał świetną pamięć, motywację, ciekawość, chęć wędrówki, ale nie umiał pozbyć się coraz cięższego plecaka wcześniejszej edukacji. A ciężar zatrzymywał go w drodze i spowalniał kroki. Nie mógł zdążyć na czas, choć bardzo się spieszył. Miotał się jak pies goniący za własnym ogonem. Zawsze palnął coś bezsensownego, a przecież nie był głupcem ani leniem. Przeciwnie – bardzo się starał. Wzrusza nas jego niewinność. Gdy rybacy pouczyli go, że należy mówić: „obfitego połowu, obfitego połowu!”, posłusznie i skwapliwie powtarzał tę regułę w kolejnej sytuacji – trzeba czy nie trzeba. Baśni udaje się tu uchwycić paradoks między nową wiedzą a starymi nawykami. Wiedza jest procesem, a nie zastygłym, przyjętym raz na zawsze niewzruszonym systemem. Nie da się otworzyć nowej bramy starym kluczem, choć zawzięcie się o to staramy. 

Czas jest naszym największym wrogiem, depcze nam po piętach. Ledwie pożyliśmy chwilę, a już trzeba umierać. Ledwie się czegoś nauczymy, a już cała nauka nadaje się do kosza. Ciągle musimy wypleniać z trudem osiągnięte przekonania, idee i sensy. Nie ma chwili odpoczynku, o harmonii i spełnieniu nie ma co marzyć. Baśń celnie ukazuje iluzję poczucia pewności. Ledwie gdzieś doszliśmy, a już nas przepędzają i trzeba iść dalej. Sympatyczna nadgorliwość baśniowego chłopca przypomina i dziecku, i dorosłemu, którzy słuchają baśni, coś dobrze znanego. Ciężko porzucić zabawki i pójść do szkoły. Ciężko pożegnać idealnych rodziców i ujrzeć w nich zwykłych ludzi. Ciężko uczonemu porzucić odkrycie, które okazało się nietrafione. Ciężko porzucić sny i marzenia i żyć ze złamanym sercem. I wreszcie: ciężko porzucić to nasze życie dla gorzkiej śmierci. Iluzje mają słodki smak i dobrze trwać przy nich, nawet za cenę bólu.

Napisz swoją recenzję

Bracia Grimm i Siostra Śmierć. O sztuce życia i umierania

Bracia Grimm i Siostra Śmierć. O sztuce życia i umierania

Od czasów średniowiecza nigdy nie zajmowano się tak intensywnie umieraniem i śmiercią jak obecnie. Każdego dnia przybywa nowych portali internetowych, wydawnictw, książek, filmów, seminariów, konferencji i badań na tematy tanatologiczne. Proces upowszechn

Napisz swoją recenzję

Polecamy w kategorii :

Klienci, którzy kupili powyższy produkt, wybrali również:

Klienci, którzy wybrali ten produkt, oglądali również


© ENETEIA Wydawnictwo Szkolenia 1991–2024